Choroby układu krążenia są grupą zaburzeń pracy serca i naczyń krwionośnych. Do tej kategorii zaliczamy także udar, który jest klasyfikowany jako choroba naczyń mózgowych, ponieważ występuje w wyniku uszkodzenia naczyń krwionośnych zasilających mózg.
Istnieją dwa rodzaje udarów: niedokrwienny, w którym blaszka miażdżycowa lub skrzep krwi utrudnia przepływ krwi do mózgu oraz krwotoczny, w którym pęknięta tętnica przerywa dopływ krwi do mózgu.
Udar niedokrwienny jest najczęstszym rodzajem udaru i dotyczy 80% wszystkich pacjentów. Podczas gdy spożycie niewielkich i umiarkowanych ilości alkoholu wydaje się ograniczać ryzyko udaru niedokrwiennego spowodowanego odrywaniem się blaszek miażdżycowych, nadużywanie alkoholu prowadzi do udaru niedokrwiennego w wyniku powstawania zakrzepów krwi, zwłaszcza u osób cierpiących na choroby serca.
Chociaż ten rodzaj udaru jest rzadszy i stanowi jedynie 20% wszystkich przypadków udaru, nadmierne spożycie alkoholu przyczynia się do jego występowania.
Badania wykazują, że alkohol ma związek ze zwiększonym ryzykiem krwawienia w obrębie kresomózgowia (najważniejsza część mózgu) oraz, rzadziej, w przestrzeni otaczającej mózg i rdzeń kręgowy.
Stwierdzono również, że osoby spożywające duże ilości alkoholu mają co najmniej dwukrotnie większe ryzyko wystąpienia tego typu udaru niż osoby niepijące. Na udar krwotoczny bardziej podatne są także osoby cierpiące na wysokie ciśnienie krwi oraz kobiety.
Szacuje się, że w 2015 r. na choroby układu krążenia zmarło 17,7 mln osób, z czego 6,9 mln z powodu udaru mózgu. Chociaż prawie niemożliwe jest stwierdzenie, ile z tych udarów było bezpośrednio związanych z alkoholem, to wiemy, że wiele udarów jest wynikiem wysokiego ciśnienia krwi, cukrzycy, nadwagi i zaburzeń rytmu serca. Picie alkoholu zaostrza przebieg wszystkich wymienionych schorzeń.
Szkodliwe skutki picia alkoholu można ograniczyć, całkowicie z niego rezygnując. Czasami jednak jest to bardzo trudne. Dobra wiadomość jest taka, że ograniczenie spożycia alkoholu może również znacznie zmniejszyć jego negatywny wpływ na zdrowie. Niedawno przeprowadzone badania wykazały, że zaprzestanie picia alkoholu w okresie dojrzewania sprawiało, iż tętnice nastolatków wracały do normy, ograniczając ryzyko chorób naczyń tętniczych i udaru mózgu w przyszłości.
Źródła:
1 PALOMÄKI, H., AND KASTE, M. Regular light-tomoderate intake of alcohol and the risk of ischemic stroke: Is there a beneficial effect? Stroke 24(12):1828–1832, 1993.
2.HILLBOM, M.E. Neurological damage: Stroke. In: Dietrich, R.A., and Erwin, V.G., eds. Pharmacological Effects of Ethanol on the Nervous System. Boca Raton, FL: CRC Press, 1995. pp. 383–408.
3. ISO, H.; KITAMURA, A.; SHIMAMOTO, T.; SANKAI, T.; NAITO, Y.; SATO, S.; KIYAMA, M.; IIDA, M.; AND KOMACHI, Y. Alcohol intake and the risk of cardiovascular disease in middle-aged Japanese men. Stroke 26(5):767–773, 1995.
4. FUCHS, C.S.; STAMPFER, M.J.; COLDITZ, G.A.; GIOVANNUCCI, E.L.; MANSON, J.E.; KAWACHI, I.; HUNTER, D.J.; HANKINSON, S.E.; HENNEKENS, C.H.; ROSNER, B.; SPEIZER, F.E.; AND WILLETT, W.C. Alcohol consumption and mortality among women. New England Journal of Medicine 332(19):1245–1250, 1995.
5. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
6. https://www.stroke.org.uk/what-is-stroke/what-can-i-do-to-reduce-my-risk/drink-less-alcohol
7. https://www.eurekalert.org/pub_releases/2018-08/ucl-sa082418.php